Trên đường phát triển của công nghệ ô tô việc tối ưu hóa các yếu tố âm thanh (NVH) sự rung động và độ xóc đã trở thành một phần không thể thiếu. Điều này giúp cải thiện trải nghiệm cho người lái xe cũng như giảm thiểu tác động tiêu cực đến môi trường xung quanh. Cùng SUPERCAR tìm hiểu chi tiết kỹ thuật chuẩn đoán NVH ngay dưới đây.

Kỹ thuật chẩn đoán NVH là gì?

NVH hay Tiếng ồn-Rung-độ xóc được hiểu đơn giản là sự kết hợp giữa ba khía cạnh chính mà bất kỳ chiếc xe nào cũng cần phải kiểm soát tốt để đảm bảo chất lượng sử dụng cao nhất. Bao gồm các yếu tố:
Noise - Tiếng ồn: sự lan truyền âm thanh do một đối tượng cụ thể gây ra, chẳng hạn như tiếng kêu của cửa sổ trời đang mở, động cơ, cửa bị đóng sầm, hệ thống HVAC hoặc tiếng khóa dây an toàn. 

Kỹ thuật chuẩn đoán NVH, tiếng ồn trên ô tô

Vibration - Độ rung: dao động xảy ra ở một tần số nhất định. Trong ô tô, có thể cảm nhận được các rung động ở các tốc độ khác nhau thông qua vô lăng, ghế ngồi, tay vịn, sàn xe và bàn đạp. 
Harshness - Độ xóc: chất lượng chủ quan liên quan đến tiếng ồn và độ rung. Mặc dù cả tiếng ồn và độ rung đều là các phép đo có thể định lượng được, nhưng độ xóc liên quan đến cảm giác khó chịu khi nghe những âm thanh khó chịu. Những trải nghiệm về độ xóc với một người có thể khác với người khác.

NVH là tiêu chí thiết kế quan trọng đối với nhiều ứng dụng của xe nhất là đối với các dòng xe điện khí hóa. Mức độ rung cao làm giảm tuổi thọ của thiết bị và bộ phận trong xe, trong khi âm thanh lớn gây ô nhiễm tiếng ồn và có ảnh hưởng xấu đến sức khỏe và sự thoải mái khi lái. Mỗi yếu tố đều đóng vai trò trò chơi rất lớn trong quá trình thiết kế và sản xuất xe hơi phun tạo nên trải nghiệm mượt mà và an toàn hơn cho khách hàng cuối cùng.

Nơi gây ra NVH trên ô tô

Có 3 nguồn chính gây ra NVH trên xe, bao gồm:
- Khí động học: Quạt HVAC, gió vào thùng xe,...
- Bộ phận cơ khí: Ma sát phanh, hoạt động của động cơ, lốp xe tiếp xúc với đường,...
- Điện: Rung, ồn âm thanh kích thích điện từ đến từ thiết bị truyền động điện, máy phát điện hoặc động cơ kéo trong xe điện,...
Nhiều vấn đề được tạo ra dưới dạng rung hoặc ồn, được truyền qua nhiều đường khác nhau, và sau đó phát ra âm vang vào cabin. Chúng được phân loại là tiếng ồn "structure-borne". Những vấn đề khác được tạo ra bằng âm thanh và được lan truyền bằng đường dẫn trên không.

Tiếng ồn do cấu trúc gây ra bị suy giảm bởi sự cô lập, trong khi tiếng ồn trong không khí bị giảm do hấp thụ hoặc thông qua việc sử dụng vật liệu rào cản. Rung động được cảm nhận ở vô-lăng, ghế ngồi, tay vịn hoặc sàn và bàn đạp. Một số vấn đề được cảm nhận trực quan - chẳng hạn như độ rung của gương chiếu hậu hoặc đường ray tiêu đề trên xe mui trần.

>>> Xem bài viết gần đây: Những nguyên nhân khiến động cơ bị rung giật

Những tiếng ồn trên ô tô

Tiếng ồn va đập

Hiện tượng tiếng ồn va đập có nghĩa là tiếng va đập một lần như tiếng búa đập vào một vật thể. Cùng với một tiếng ồn lớn, va đập này được cảm nhận qua vô lăng, các ghế ngồi và sàn xe. Loại va đập này xuất hiện khi xe chạy qua một khe rãnh hoặc một ổ gà trên đường.
Nguyên nhân va đập theo chiều dọc tác động vào lốp làm cho nó biến dạng từng phần, khi xe chạy qua một ổ gà hoặc một khe rãnh ở trên đường.

Va đập này được tiếp tục truyền đến các đòn treo. Do đó các bạc lót của hệ thống treo bị nén lại, truyền tiếng ồn hoặc rung động đột ngột tới thân xe. Cách khắc phục sử dụng các loại lốp mềm: các loại lốp mềm giúp hấp thụ tốt những rung động tạo ra, qua đó giảm tiếng ồn va đập.

Sử dụng lốp bố tròn: lốp bố tròn vốn có đặc tính bao kém hơn lốp bố chéo, nên khi đi với tốc độ thấp, nó sẽ truyền va đập vào hệ thống treo của xe nhiều hơn lốp bố chéo. Tuy nhiên khi đi với tốc độ cao, lốp bố tròn có thể hấp thụ tốt những giao động từ mặt đường.

Kỹ thuật chuẩn đoán NVH, tiếng ồn trên ô tô

Tiếng ồn do mặt đường

Hiện tượng tiếng ầm ầm hoặc gầm rú liên tục với độ cao âm thanh không đổi là tiếng ồn do mặt đường.  m lượng của tiếng ồn này tăng lên theo tốc độ của xe. Tiếng ồn này xuất hiện chủ yếu khi xe chạy trên đường có bề mặt lát xấu.
Nguyên nhân các rung động nhỏ ở các lốp. Khi các rung động này đạt đến một tần số nhất định, chúng gây ra các cộng hưởng ở các lốp làm khuếch đại các rung động này.
Rung động của hệ thống treo (do các hằng số lò xo không thích hợp của các bạc lót bằng cao su): Các rung động này được truyền từ hệ thống treo đến thân xe, và tiếng kêu gầm rú phát ra từ các tấm ốp của thân xe.

Tiếng ồn hoa lốp

Hiện tượng tiếng ồn này thường xuất hiện ở xe có lốp kiểu vấu hình khối khi xe chạy trên đường lát. Âm lượng của nó tăng theo tốc độ của xe, nguyên nhân khi lốp lăn trên mặt đường, không khí bị cuốn vào giữa các rãnh của hoa lốp, và không khí bị nén lại khi tiếp xúc với mặt đường. Khi lốp tiếp tục quay, không khí thoát ra khỏi hoa lốp- điều này được gọi là “hiệu ứng nén khí” – và không khí dãn ra khi được giải phóng, tạo ra tiếng kêu lốp bốp.

Các lốp có kiểu hoa lốp dễ hút không khí có xu hướng tạo ra tiếng gầm rú lớn hơn. Nói khác đi kiểu hoa lốp vấu hình khối dễ tạo ra tiếng ồn hơn là kiểu hoa lốp có đường gân.

Khắc phục NVH

Việc giảm NVH phụ thuộc vào các yếu tố, thứ nhất là giảm độ mạnh nguồn, như trong việc tạo ra một nguồn tiếng ồn êm hơn với bộ giảm thanh, hoặc cải thiện sự cân bằng của một cơ chế quay, thứ 2 là làm gián đoạn đường tiếng ồn hoặc rung, với các rào cản (đối với tiếng ồn) hoặc các bộ cách ly (đối với rung), thứ 3 là hấp thụ năng lượng tiếng ồn hoặc rung, ví dụ như với bộ giảm tiếng ồn, hoặc bộ điều chỉnh giảm rung.

Kỹ thuật chuẩn đoán NVH, tiếng ồn trên ô tô

Nguyên tắc kỹ thuật dự đoán NVH

Gợi ý để thực hiện kỹ thuật dự đoán NVH bằng cách áp dụng:
- Sử dụng các biện pháp đo cảm giác: Các nhà nghiên cứu và công nghệ chuyên nghiệp luôn dựa vào dữ liệu thu thập qua các loại thiết bị đo lường khác nhau để xác định trạng thái của NVH tại nhiều vị trí khác nhau trên xe .
- Đánh giá thông số kỹ thuật: Thông tin về tốc độ vòng tua, lực cản, nhiệt độ...của các bộ phận bên dưới hood cũng góp phần đánh giá mức độ "đầy ắp" của NVH.
- Thực hiện phân tích hình ảnh: Với các lỗi phức tạp liên quan tới NVH, các giải pháp viễn thâm tiên tiến đang dần mở rộng khả năng xử lý của mình nhờ vào các công nghệ mới như AI và machine

Tổng kết

Điểm cốt lõi nhất của việc giảm NVH là việc giảm số lượng âm thanh và độ rung ngay từ nguồn ban đầu, đây cũng là giải pháp mang lại hiệu quả tốt nhất. Các giải pháp bôi trơn đặc của thương hiệu Molykote giúp giảm thiểu NVH ngay từ nguồn gây ra mang lại hiệu quả tuyệt vời và giúp giải thiểu chi phí.

Cảm ơn bạn đọc!

SUPERCAR.COM.VN